Hoofddoek op of af? Kaag in Iran

Minister Kaag brengt een bezoek aan Iran en draagt een hoofddoek. Vrouwen in Iran protesteren tegen het verplicht dragen van een hoofddoek. Er is ophef. Voor- en tegenstanders van het dragen van een hoofddoek roeren zich. Sommigen noemen het een vernedering, anderen hebben begrip.

Het dragen van een hoofddoek is het dragen van een hoofddoek. Meer is het niet. Er zijn veel vrouwen die in Iran vechten voor vrijheid om al dan niet een hoofddoek te dragen. En voor mij is het bizar dat je daarvoor opgepakt kunt worden.

Maar laten we eens kijken of het probleem ook echt gaat over het dragen van een hoofddoek. Misschien ligt het op een heel ander vlak: dat er mensen zijn die jou of mij kunnen verplichten tot het dragen van een hoofddoek, tot iets wat ik misschien niet wil en een ander wel. Wat betekent dat eigenlijk? Heb je het idee dat je moet opkomen voor vrouwen die een hoofddoek moeten dragen. En zo ja, hoe doe je dat dan? Helpt het om te zeggen dat je dit niets vindt en dat anderen daar dus mee moeten stoppen?

Heb je het ook gevraagd? Ik ken vrouwen die met graagte een hoofddoek dragen. Zou ik hen moeten verbieden om een hoofddoek te dragen? Zou ik dat kunnen en zou ik dat willen? Zou er naar mij geluisterd worden? Wie ben ik om dat overigens te bepalen?

En dan de hoofdtooien in Nederland? De hoedjes die nog steeds gedragen worden door menige kerkganger. Moet je dat verbieden?  Kun je dat?

Ik herinner mij een reis met een vriendin van mij en onze twee dochters. We brachten een bezoek aan Istanboel, aan de blauwe moskee. Bij de ingang vroeg men ons of we een sjaal wilden dragen om onze blote schouders te bedekken. Zonder verplichting, zonder dwang werd ons iets gevraagd. We gaven er graag gehoor aan. Ik noem dat respect voor de gebruiken van het land, het gebouw waar we een kijkje mochten nemen en de mensen die daar wonen. Zo ontzettend mooi, zo’n serene rust, zo indrukwekkend.

Terugkomend op de hoofddoek. Mensen die zeggen dat de minister geen hoofddoek moet dragen, proberen de minister ook te verplichten tot het doen van iets

Hoe zou het overigens zijn om je er niet mee te bemoeien en de minister te laten dragen wat zij wil.  Ook een minister kun je niets verplichten. Zij doet haar werk op haar manier en kleedt zich op haar manier.

Kinderen worden van jongs af aan verplicht om naar school te gaan, om te leren, om mee te doen, om te luisteren, om te scoren, om al dan niet een hoedje te dragen naar de kerk, om beleefd te zijn, om zich te gedragen, etc etc. Zit daar niet de enorme kneep, dat we ooit hebben bedacht dat later als we groot zijn, dat we ons niet meer de wet voor willen laten schrijven. Dat we het zelf willen bepalen. Dat we vrij willen zijn.

Geeft het je echter ook vrijheid wanneer je er een strijd van maakt, simpelweg omdat je gelijk hebt? Of je nu voor of tegen bent. Het geldt ook voor mij. Het geeft mij in ieder geval geen geluk wanneer ik tegen wie dan ook zeg dat het moet op mijn manier. Hoofddoek op of af. Echte vrijheid zit niet in een hoofddoek, maar in de betekenis die je er aan geeft. Daar zit de sleutel. En daarin vinden we elkaar. Niet in een ander “onze wil” op te leggen. Dat heeft nog nooit gewerkt. En dat houdt ook geen stand.

Stel dat we allemaal deep down gewoon hetzelfde willen. Gewoon gelukkig willen zijn. Wat zou dan mogelijk zijn? Wat zou dan kunnen bijdragen aan dat geluk voor jezelf en anderen?  Zodat je je vrij voelt en ook verbonden? Voor mij begint dat bij mijzelf. Dat ik mijzelf en anderen vergeef voor alles wat ik zo fout vind. Daar voel ik mij vrij. Daar hoef ik niets en dan ontmoet ik mensen met of zonder hoofddoek. Mensen zoals ik. Mensen.