De media staat natuurlijk vol van de exit van Groot Brittannië uit de EU. Uitgekauwd onderwerp wellicht, maar toch kan ik het niet nalaten om er ook iets over te schrijven.
Wat zou het echte probleem zijn? Ik vroeg het een paar mensen: “Engeland heeft geen zin meer om zich de wet te laten voorschrijven door Brussel”. Tja, dan denk ik: emoties. Het voelt niet goed. We hebben het over contracten, zakendoen, belangen, vrede en veiligheid, de democratie etc. Maar wie heeft het echt over gevoel? De beurzen stijgen en dalen, we kijken geschokt, sommigen zien winst, anderen verlies. Het is allemaal emotie. Tegelijkertijd doen we alsof er een perfecte manier is om samen te werken. Alsof we anderen kunnen overtuigen van wat verstandig is. Blijven in de EU of vertrekken? Biedt een referendum uitkomst? Dat lijkt misschien het geval te zijn. Het is democratisch: het volk mag beslissen. Maar heeft iemand echt een idee waar hij voor of tegen stemt? En geeft het vrijheid?
In een democratie wint de meerderheid. In veel gevallen lijkt dat een prima methode. We hebben ook geen andere. Maar wie is er nu echt blij en tevreden? Het zijn lose-lose situaties. We doen het er mee. Maar het onderliggende issue is niet opgelost. De emoties zijn niet erkend. Emoties die je niet weg kunt redeneren, noch relativeren, noch rationaliseren of doen alsof het daar niet over gaat. We zijn gewoon emotioneel wezens.
Maar wat zeggen die emoties nou eigenlijk? Laten we verder kijken om te kunnen begrijpen.
Wanneer jij je niet gehoord voelt? Wat doet dat met jou?
Wanneer jij het idee hebt dat het altijd voor jou wordt bepaald, dat je geen invloed of zeggenschap hebt? Wat doet dat met jou?
Hoe voelt dat?
Heb je dan het idee dat je samen bent? Of voel je je alleen en machteloos? Ervaar je ruimte, vrijheid en vrede?
En belangrijker nog, hoe ga jij je dan gedragen?
Wat voor een land geldt, geldt voor ieder van ons. En ik denk dat we issues alleen kunnen oplossen en alleen echt kunnen winnen, wanneer we begrijpen wat er speelt. En dan niet bij de ander, maar bij onszelf.
Ik wil er graag bij horen, meedoen, meespelen. Maar als mijn stem niet gehoord wordt, niemand naar mij luistert, dan wil ik niet meer, dan wil ik ook vertrekken of vechten. Het lost alleen niets op. En als iemand anders vertrekt dan voel ik mij verlaten. Ook dat werkt niet. Sterker nog, ik bereik geenszins mijn doel. Ik denk dat ik vrij ben door te vertrekken, maar voelt het ook zo? Wat ik wil is winnen, maar dan wel samen. Anders is het niet leuk. Wat heb ik aan een gewonnen wedstrijd wanneer de onderlinge relaties gespannen zijn? Wat heb ik er aan wanneer ik mijn zin krijg en mijn partner vertrekt of ontevreden is?
Toegeven is geen optie. Een compromis ook niet. De beste oplossingen zijn de oplossingen waar iedereen tevreden mee is. De kunst is dat te bereiken. Dat vraagt iets.
Stel dat we echt naar elkaar zouden luisteren en zouden horen waar het echt over gaat. Hoe mooi zou dat zijn? Dan zouden we onszelf herkennen in een ander. Dan zouden we begrijpen dat we niet zo verschillend zijn, dan weten we wat we moeten doen om samen te werken aan vrede, aan elkaars welzijn. In vrijheid, met respect voor elkaar. Dan wordt het heel vanzelfsprekend. Zonder strijd. Misschien moeilijk, maar wel mogelijk. Gewoon omdat we het diep in ons hart goed willen met elkaar, met of zonder EU. In vrijheid en toch samen.