Durven te verbinden: de moed die democratie vraagt
Het lijkt simpel: durven te kiezen, durven te verbinden.
Maar zodra we de ander zien als tegenstander, sluiten we de deur. Uit angst te verliezen, verliezen we juist wat ons mens maakt en waar we naar verlangen. Vrijheid, verbinding, gelukkig zijn... om maar iets te noemen.
Echte moed is niet hard roepen wat je vindt, maar blijven staan voor datgene waar je naar verlangt, ook als dat spannend is. En dat te durven zeggen.
Buitensluiten is geen leiderschap
Wanneer je vóór de verkiezingen, andere partijen al laat weten met wie je niet wilt samenwerken, dan lijkt dat fijn voor de kiezer, maar dat is het niet. De kiezer is niet dom en weet dat je juist moet samenwerken.
De ene sluit de ander uit, en de ander doet precies hetzelfde.
En wij, de kiezers, kijken toe hoe het debat verschraalt tot een wedstrijd: wie hoort erbij en wie niet?
En eerlijk gezegd – het raakt me.
Niet omdat verschil er niet mag zijn, maar omdat we lijken te vergeten waar democratie écht over gaat.
De essentie van democratie
Democratie draait niet om winnen, maar om samen dienen. Het is de essentie van wie we zijn. Iets voor elkaar willen betekenen. Niemand heeft de waarheid in pacht. Ik zeker niet. Maar in de strijd om het grote gelijk, vergeten we te luisteren. En dan missen we juist datgene wat ons zo interessant maakt en wat we met elkaar gemeen hebben. En dan wordt het zoveel gemakkelijker om samen te werken en oprecht te dienen.
Het begint bij jezelf
En dus ook gewoon bij mijzelf. Als ik eerlijk ben, dan heb ik ook de neiging om politici buiten te sluiten. Wanneer ik iemand hoor met wie ik het totaal oneens ben, denk ik: hoe kun je zó denken?
En op dat moment doe ik precies wat ik de politiek verwijt: ik sluit uit en beland in een strijd. De pot verwijt de ketel.
Toch is er een oplossing. En dat begint met het besef dat je datgene doet wat je een ander verwijt.
Dat besef schuurt, maar het is bevrijdend.
Want zodra je het herkent, hoef je niet meer te vechten.
Je kunt dan weer verbinding zoeken – voorbij “ik heb gelijk.” Stel bijvoorbeeld een vraag of deel waar je je zorgen om maakt.
Persoonlijk leiderschap
Echte democratie vraagt ook om persoonlijk leiderschap. Maar niet alleen in de democratie. In elke organisatie of familie, kom je dezelfde mechanieken tegen. Voordat je het weet voel je je slachtoffer van de situatie, maar je hoeft dat niet te zijn, niet te blijven.
Heb de moed te doen wat goed is voor jou.
De moed om te luisteren, nieuwsgierig te blijven, boven je eigen gelijk uit te stijgen.
Niet wijzen, maar bijdragen.
Niet buitensluiten, maar uitnodigen.
Dat vraagt lef. En oefening.
De kracht van verbinding
Stel je eens voor dat we politiek én het dagelijks leven weer zien als een oefening in verbinding, in plaats van een strijd om gelijk.
Dat we niet beginnen met: “met jou wil ik niet praten,” maar met: “help me begrijpen waarom jij dit belangrijk vindt.”
We hoeven het niet altijd eens te zijn, maar we moeten elkaar wél blijven zien als deel van hetzelfde geheel.
Dat is waar democratie op drijft.
Op mensen en menselijkheid.
Tot slot
Buitensluiten lijkt soms de makkelijke weg.
Maar zolang je de ander als vijand ziet, behandel je die ook zo – uit angst te verliezen.
Wat win je?
Echte moed is doen wat goed is – voor jezelf én voor de ander.
Durven erkennen dat je bang bent om te verliezen.
Durven vragen naar de verlangens van de ander.
Misschien ontdek je dan dat we niet zoveel van elkaar verschillen.
Dat samenwerking vanzelf ontstaat – natuurlijk, menselijk, democratisch.
Dan draag je als vanzelf bij aan het geluk van anderen.
Niet vanuit de angst maar vanuit liefde voor jezelf en alle medemensen.
Is het teveel gevraagd?
Op jouw geluk en het verschil dat we samen kunnen maken.
