Burgemeester Femke Halsema kwam onder vuur te liggen vanwege de demonstratie op de dam, waar de ‘1,5 meter-maatregel’ niet in acht kon worden genomen. Iedereen heeft een mening, wat er anders had gemoeten. Achteraf kun je er van alles van vinden, maar een mening is heel snel gevormd.
Het is van alle tijden dat we lijnrecht tegenover elkaar lijken te staan. Zwart tegenover wit. Alsof er maar twee kleuren zijn. Alsof we de wereld kunnen verdelen in de goeden en de slechten. Alsof er een perfecte manier zou kunnen bestaan om een probleem op te lossen.
Weet iemand wat het probleem is? Het lijkt helder, maar is dat ook zo?
Hoe kunnen we zeker weten wat het echte probleem is en wat is dan de beste oplossing? Demonstreren mag, horeca op afstand, vliegen kan ook weer. Het zijn allemaal maatregelen gebaseerd op enige kennis en op hoop dat we er goed aan doen. Niemand die het precies weet. Niemand die het kan weten. Toch pretenderen we dat maar al te graag.
Ik vind het mooi wanneer mensen het lef hebben om te zeggen: eerlijk gezegd weet ik het niet, maar gegeven de informatie die ik nu heb, kies ik voor dit of voor dat. En als alles goed gaat en iedereen is tevreden dan hoor je niemand klagen. Het is een illusie te denken dat je in dit soort situaties het “perfect” kan doen voor iedereen. En dat hoeft ook niet, enkel vanwege de simpele omstandigheid dat dit onmogelijk is.
Als advocaat heb ik vaak het gevoel gehad tegen windmolens te vechten. Ik kwam op voor mijn cliënten en ik wilde het onrecht bestrijden. Het recht moest immers zegevieren. Hoe krijg je dat voor elkaar, wanneer alle partijen het anders zien: mijn cliënt, ikzelf, de wederpartij, diens advocaat, de rechter en andere betrokkenen. Iedereen heeft gelijk.
Ogenschijnlijk gaat het over de inhoud, over geld en materie, over schuld en aansprakelijkheid. De onderliggende gevoelens worden nauwelijks besproken, maar wel vertaald naar vorderingen en verwijten over en weer. Ongewild en onbedoeld maken we het onnodig ingewikkeld. En zelden komt er een oplossing uit waarmee iedereen echt tevreden is.
Ik heb vaak aan mijn cliënten gevraagd waar het echt om ging en wat belangrijk was. Ik kreeg dan terug: ‘Het gaat mij niet om het geld. Het gaat om het principe! Ik moet wel, ik kan niet anders.’ Niets is zo moeilijk om een éénmaal ingenomen standpunt los te laten. Het lijkt alsof je dan bakzeil moet halen, dat je hebt verloren. Het is alsof je dan toegeeft dat een ander gelijk heeft. Troost je, je hebt echt gelijk, vanuit je eigen gezichtspunt. Helaas heeft de ander dat ook.
Zo blijven we vechten tegen windmolens. We willen allemaal winnen. Maar vaak is het kortstondig geluk. Wat heb je aan de overwinning? Er is ook een verliezer. Wat heb je aan de winst, wanneer de onderliggende relatie is verziekt? Wat heb je aan een oplossing, wanneer je je niet meer vrij voelt en niet meer samen?
Een conflict beginnen is geen kunst. Je bent het simpel gezegd niet met elkaar eens. Een conflict in stand houden is ook gemakkelijk en heel normaal menselijk. Oplossen is dus de kunst. Wie moet dat doen? Mevrouw Halsema? Rutte? RIVM? De mensen die demonstreren? De politie? Wijzen naar een ander is natuurlijk het meest prettige. Dan kun je iemand aanwijzen, dan hoef je zelf niets te doen. Maar voelt het goed? Ben je tevreden? Is daarmee jouw probleem met de situatie opgelost?
Stel: je hoeft niets te doen, en anderen hoeven dat ook niet. En stel je luistert met je hoofd en vooral je hart? Wat zou je dan willen doen? Gewoon zelf in je eigen leven? Zou je dan een handreiking kunnen doen? Misschien stoppen met de ander of jezelf te veroordelen?
Ik heb geen idee wat het beste is en pretendeer dit ook niet. Ik weet wel, dat je altijd een keuze hebt. Dat je zelf iets kunt doen wat bijdraagt aan je eigen geluk, vrede, vrijheid en verbinding. Het begint bij ieder van ons, en gelukkig heb je daar invloed op. Voor mijzelf begint het ermee dat ik geen partij hoef te kiezen, dat ik gevoelens van onvrede en onmacht van anderen niet kan oplossen, maar deze wel kan begrijpen.
En ik kan mijn eigen gevoelens van onmacht oplossen door mezelf en anderen te vergeven voor alles wat ik ontzettend fout vind. Wat er is gebeurd kan ik niet veranderen, wel wat het met mij doet. En dat is mijn taak. Wanneer ik wil winnen, dan begint dat bij mij, ook al denk ik van niet:)
www.wel-com.nl/opgelost
