Wat is pesten en hoe herken je de eerste signalen?

Wat is pesten en hoe herken je de eerste signalen?

Inleiding
Pesten is een probleem dat veel dieper gaat dan alleen vervelende opmerkingen of fysieke confrontaties. Het is een schadelijke dynamiek die de mentale en emotionele gezondheid van een kind of volwassene ernstig kan aantasten, met soms levenslange gevolgen. In deze blog bespreken we wat pesten precies is, hoe je het kunt herkennen, en wat je kunt doen wanneer je de eerste signalen ziet.

Wat is pesten precies?
Pesten kan vele vormen aannemen, maar de essentie is altijd hetzelfde. Er wordt iets gezegd, gedaan of nagelaten, soms met het oogmerk iemand te kwetsen, te vernederen of uit te sluiten. Het kan fysiek zijn, zoals slaan of schoppen, maar ook verbaal, zoals schelden, uitschelden of iemand belachelijk maken. Cyberpesten, een vorm die de laatste jaren steeds meer voorkomt, speelt zich online af via sociale media of berichtenplatforms.

Kanttekening
Toch zit hier een kanttekening aan. Het gedrag wat je ziet wordt snel veroordeeld. Met protocollen en terechtwijzingen denken we een oplossing te hebben. Zelden heeft dit effect. Maar laten we verder kijken naar de verschillende vormen die je vast wel herkent.

De verschillende vormen van pesten:

1. Fysiek pesten – Slaan, schoppen, duwen of het afnemen van persoonlijke bezittingen.
2. Verbaal pesten – Beledigingen, schelden of roddelen.
3. Sociaal pesten – Iemand buitensluiten, negeren of geruchten verspreiden.
4. Cyberpesten – Via het internet, zoals kwetsende berichten, foto's of video's verspreiden.

De eerste signalen van pesten
Het herkennen van pesten kan lastig zijn, vooral omdat slachtoffers zich vaak schamen of bang zijn om hulp te zoeken. Hier zijn enkele vroege waarschuwingssignalen waar je op kunt letten:

• Veranderingen in gedrag: Een kind dat plotseling teruggetrokken of juist agressief wordt.
• Problemen op school: Slechtere cijfers, vermijden van school of spijbelen.
• Fysieke tekenen: Blauwe plekken of andere verwondingen die moeilijk verklaard kunnen worden.
• Sombere stemming of angst: Wanneer een kind zich depressief, angstig of gestrest voelt zonder duidelijke oorzaak.

Langetermijnimpact van pesten
De effecten van pesten stoppen niet zodra het pesten zelf ophoudt. Of wanneer je besluit van school of baan te veranderen. Veel slachtoffers van pesten dragen de gevolgen voor lange tijd met zich mee. Laag zelfbeeld, sociale angst en depressie zijn slechts enkele van de langetermijngevolgen.

Omstanders
Wanneer je gedrag ziet dat jou raakt, dan hebben we de natuurlijke neiging iets te willen doen. Ook leerkrachten, ouders, vrienden en familie. Het is moeilijk om de pijn of angst bij anderen te zien. Wat moet je doen, wat kun je doen?

Mijn dochter
Ik herinner me mijn dochter die op de lagere school gepest werd. Ik wist van niets en schrok me dood, toen ik werd gebeld door een voor mij vreemde mevrouw. Zij vertelde mij dat mijn dochter bij haar was, omdat ze niet naar huis durfde te fietsen uit angst opgewacht te worden door kinderen van haar klas.
Op dat moment gaat er van alles door je heen. Dit is niet wat je als moeder wilt voor je kind. Ik wil dat mijn kind veilig is en heb haar niet kunnen beschermen.

Actie
Ik weet niet wat goed of fout is, maar op dat moment heb ik besloten meteen met mijn dochter naar degene te gaan die haar had opgewacht. Ik realiseerde me dat als het niet werd uitgepraat, mijn dochter niet meer naar school zou durven te gaan. Het was goed dit te doen. Het heeft geholpen voor beide kinderen. Over en weer konden ze hun verhaal vertellen. Er werd geluisterd. Er was begrip.

Herken je dit?
Ben jij wel eens gepest? En wat doe jij wanneer je met dit gedrag geconfronteerd wordt? Als ouder, of leerkracht? Laat het me graag weten in de comments hieronder. Samen voor een pestvrij en vooral vrij leven.