Gisteren las ik een artikel in Trouw: perfectionisme een sluipmoordenaar. En ik werd vooral getriggerd door de tekening van Nanne Meulendijks. Perfectionistische kinderen nemen geen genoegen met een 10.
Ik moest er om glimlachen. Ik herken het bij mijzelf. Ook ik dacht jarenlang dat een 10 niet goed genoeg was. Het moet altijd beter. Het kan altijd beter.
Dus ik las verder en ik herken de zorg van Ard Nieuwenbroek die er een boek over heeft geschreven. De gevaren van perfectionisme liggen meer dan vroeger op de loer. Volgens onderzoek is de sociale druk in de afgelopen decennia met 30 procent toegenomen.
En ik zie het om me heen, jongeren die al tijdens de studie een burn out hebben. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van een studie? Van het leven zelf?
De druk is hoog
Je moet scoren, je moet gelukkig zijn, je moet vrienden hebben, je moet er bij horen, je moet straks een baan, etc. En het lijkt erop dat we er allemaal aan meedoen. Leraren, leerlingen, ouders, de overheid. We hebben allemaal wel ergens een aandeel.
Wie wordt hier wijzer van?
Ja maar, je moet wel scoren…
Mensen verwachten dat van je…
Je moet toch een inkomen hebben…
Allemaal redenen om het vooral zo te laten en er wellicht een schepje boven op te doen. Nog meer, nog beter, nog harder werken.
En ik herken het bij mijzelf. Eerlijk gezegd wilde ik vroeger gewoon topsporter worden. En toen dat niet lukte restte mij niets anders dan te doen wat ik ook kon. Studeren. Eerst het VWO en daarna de Universiteit.
Ik herinner mij de rapporten op de middelbare school. Wanneer ik thuis kwam met een 7. Dan zei mijn vader “Kon het geen 8 zijn?”
En met een 10 op het rapport zei hij: “Hadden zij geen andere cijfers?”
Hij glimlachte er bij en ik wist dat hij trots was. Toch heb ik onbewust de conclusie getrokken dat het niet goed genoeg was. Dus het vak waar ik een 10 voor had (Duits) ging uit het pakket en maakte plaats voor een vak waar ik nog op kon scoren (Scheikunde). Waarom gemakkelijk doen als het moeilijk kan?
Achteraf denk ik wat heb ik het mijzelf moeilijk gemaakt. Maar toen had ik het niet door. Het voelde niet als een vrije keuze. Je deed het gewoon.
Het idee dat het beter kan gaf mij succes en resultaten. Ik werd advocaat en maakte carrière. Maar het had niets te maken met echt succes en resultaten die vervullen. Dat is van andere orde. Dat vraagt inzicht, bewustwording van wat er onbewust in de weg zit.
Ouders willen het beste voor hun kinderen en ook leerkrachten.
We hebben alleen geen idee wat het beste is. We denken dat te weten. Ik dacht het ook. Toen onze jongste dochter naar het VMBO “moest”, schrok ik oprecht. Komt dat wel goed? Haar hart ligt bij theater en gelukkig bood deze school deze mogelijkheid. Leren door te doen, spelenderwijs.
Ik herinner mijn eerste bezoek aan die school en dacht: Hier hebben ze het begrepen. Dit is wijs! Dit past bij haar. Dit draagt bij aan haar geluk en ontwikkeling.
Inmiddels heeft zij haar theaterpad vervolgd via het mbo naar het hbo. Ik ben trots op haar en trots op onszelf dat we haar deze weg zelf hebben laten bewandelen vanuit de gedachte dat zij goed is precies zoals zij is. En wat de toekomst brengt? Geen idee, maar vanuit vrijheid, ontspanning en een diep besef dat het goed is, is alles mogelijk!
Meer weten over dit onderwerp en wat je zelf kunt doen?
vanharte@wel-com.nl
